De Conferentie van Burgemeesters is een feitelijke vereniging zonder rechtspersoonlijkheid en heeft bijgevolg geen verplichtingen inzake transparantie. Ze maakt daar helaas ook dankbaar gebruik van. “Overleg tussen plaatselijke besturen is uiteraard gewenst en noodzakelijk, maar die zogenaamde schaduwregering heeft wel een aanzienlijke invloed op het gewestelijk beleid en dat is problematisch”, stelt Vanden Borre. De conferentie vertraagt of blokkeert soms opzettelijk het besluitvormingsproces, waardoor de aanpak van belangrijke uitdagingen vaak op zich laat wachten. Zo blokkeert ze bijvoorbeeld de uitrol van het gewestelijk parkeerbeleid.
Schaduwregering
De Conferentie lapt ook de geldende transparantieverplichtingen aan haar laars. In oktober kreeg Vlaams Parlementslid en gemeenteraadslid Karl Vanlouwe te horen dat het gemeentebestuur van Ganshoren, in navolging van een beslissing van de Conferentie van Burgemeesters van 24 mei 2023, een partnerschap zou aangaan met Child Focus. “Toen ging voor mij de alarmbellen rinkelen”, stelt Vanlouwe. “Ik heb niets tegen een samenwerking met Child Focus, maar hier kreeg ik zwart op wit het bewijs dat er beslissingen werden gemaakt en bijgehouden buiten het toezicht van de bevoegde democratische instanties. We kunnen niet toelaten dat 19 Franstalige burgemeesters als een schaduwregering hier de plak zwaaien zonder democratische en Nederlandstalige inspraak en controle.”
Wet is duidelijk
Hoewel eerdere klachten van de N-VA tegen de Conferentie door de burgemeesters werden afgewimpeld, denkt Vanlouwe dat het haalbaar is om een positief antwoord te krijgen van de Commissie voor Toegang tot Bestuursdocumenten. “De wetgeving is duidelijk: alle informatie, in welke vorm ook, waarover bestuurlijk overheden beschikken, moet op vraag van een gemeenteraadslid of parlementslid in Brussel openbaar worden gemaakt. Informatie dat op de Conferentie van Burgemeesters wordt gedeeld, is informatie waar de burgemeester als hoofd van de bestuurlijke overheid over beschikt en dat moet men delen.”
Grote gevolgen
Mathias Vanden Borre kijkt dan ook uit naar de uitslag van het beroep, want de uitspraak kan grote gevolgen hebben. “Ik verzocht vorige maand nog naar het activiteitenverslag 2022 van de Conferentie, maar ik krijg geen gehoor. Als we gelijk halen in deze zaak, moet men ook alle eerdere documenten delen over beslissingen die in Brussel zijn genomen. Op die manier dwingen we de burgemeesters om eindelijk uit de schaduw te treden. Benieuwd wat dan nog meer aan het licht zal komen”, besluit Vanden Borre.
