© Anne Deknock
De Brusselse besturen hebben zich in 2019, na een reeks schandalen, gebonden aan een principiële openbaarheid van bestuur. Toch blijven er zwarte gaten bestaan, zoals de Conferentie van Burgemeesters. Wat er op dat tweewekelijks bestuurlijk overleg tussen de 19 Franstalige burgemeesters besproken wordt, moet niet gedeeld worden omdat het een feitelijke vereniging is die geen officiële Brusselse instantie is. “Larie en apekool, al jaren heeft die zogenaamde schaduwregering een aanzienlijke invloed op het gewestelijk beleid en dat is problematisch terwijl ze zich onttrekt aan de democratische controle”, stellen Brussels parlementslid en gemeenteraadslid Mathias Vanden Borre en Vlaams parlementslid en Ganshorens gemeenteraadslid Karl Vanlouwe, beiden N-VA, vast. Samen stappen ze naar de Commissie voor Toegang tot Bestuursdocumenten om meer inzage in de beslissingen van de Conferentie te krijgen.
De Conferentie van Burgemeesters is een feitelijke vereniging zonder rechtspersoonlijkheid en heeft bijgevolg geen verplichtingen inzake transparantie. Ze maakt daar helaas ook dankbaar gebruik van. “Overleg tussen plaatselijke besturen is uiteraard gewenst en noodzakelijk, maar die zogenaamde schaduwregering heeft wel een aanzienlijke invloed op het gewestelijk beleid en dat is problematisch”, stelt Vanden Borre. De conferentie vertraagt of blokkeert soms opzettelijk het besluitvormingsproces, waardoor de aanpak van belangrijke uitdagingen vaak op zich laat wachten. Zo blokkeert ze bijvoorbeeld de uitrol van het gewestelijk parkeerbeleid.
De Conferentie lapt ook de geldende transparantieverplichtingen aan haar laars. In oktober kreeg Vlaams parlementslid voor de N-VA en gemeenteraadslid Karl Vanlouwe te horen in de gemeenteraad van Ganshoren dat het gemeentebestuur, in navolging van een beslissing van de Conferentie van Burgemeesters van 24 mei 2023, een partnerschap zou aangaan met Child Focus. “Toen ging voor mij de alarmbellen rinkelen”, stelt Vanlouwe. “Ik heb niets tegen een samenwerking met Child Focus, maar hier kreeg ik zwart op wit het bewijs dat er beslissingen werden gemaakt en bijgehouden buiten het toezicht van de bevoegde democratische instanties. Met N-VA Brussel kunnen we niet toelaten dat 19 Franstalige burgemeesters als een schaduwregering hier de plak zwaaien zonder democratische en Nederlandstalige inspraak en controle.”
Hoewel eerdere klachten van N-VA tegen de Conferentie door de burgemeesters werden afgewimpeld, denkt Vanlouwe dat het haalbaar is om een positief antwoord te krijgen van de CTB. “Hoewel de Brusselse administraties er alles aan zullen doen om ons beroep aan te vechten, zijn de ordonnantie en het decreet duidelijk: alle informatie, in welke vorm ook, waarover bestuurlijk overheden beschikken, moet op vraag van een gemeenteraadslid of parlementslid in Brussel openbaar worden gemaakt. Informatie dat op de Conferentie van Burgemeesters wordt gedeeld, is informatie waar de burgemeester als hoofd van de bestuurlijke overheid over beschikt en dat moet men delen.”
Mathias Vanden Borre kijkt dan ook uit naar de uitslag van het beroep want de uitspraak kan grote consequenties hebben. “Ik verzocht vorige maand nog naar het activiteitenverslag 2022 van de Conferentie, maar ik krijg geen gehoor. Als we gelijk halen in deze zaak, moet men ook alle eerdere documenten delen over beslissingen die in Brussel zijn genomen. Op die manier dwingen we de burgemeesters om eindelijk uit de schaduw te treden. Benieuwd wat dan nog meer aan het licht zal komen”, besluit Vanden Borre.
